ATLAS-MACHINE
An Eclectic Glossary
ΘΚ0618 ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ
διδακτική ομάδα
Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Καθηγητής ΤΑΜ ΠΘ
Φανή Παραφόρου, Μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π.
Αφροδίτη Μαραγκού, Υπ. Διδ. (επικουρική διδασκαλία)
ακαδ. έτος 2020-2021
est. 2016
Έξι νύχτες στην Ακρόπολη
Παναγιώτης Κραβαρίτης
Η πόλη είναι μια κατάσταση του μυαλού, ένα σύνολο από έθιμα και παραδόσεις και από οργανωμένες συμπεριφορές και συναισθήματα τα οποία ενυπάρχουν σε αυτή την παράδοση. Η πόλη με άλλα λόγια δεν είναι απλά ένας φυσικός μηχανισμός και μια τεχνητή κατασκευή. Η πόλη εμπλέκεται στις ζωτικές διεργασίες των ανθρώπων οι οποίοι τη συνθέτουν, είναι ένα προϊόν της φύσης και ειδικά της ανθρώπινης φύσης.
Ιωάννα Μαρία Γαβριηλίδου
Το μυθιστόρημα "Οι Έξι νύχτες στην Ακρόπολη" του Σεφέρη έχει μια ιδιαίτερη ειδολογική ταυτότητα προκαλώντας τη σύγχυση στην ανάγνωση και ερμηνεία του κειμένου και γι' αυτό θα πρέπει να διαβάσουμε το μυθιστόρημα σαν ένα αφηρημένο στοχασμό πάνω στην έννοια της πόλης: τη πόλη σαν μια νοητική κατάσταση. Το αστικό τοπίο αντικατοπτρίζεται και αναπαρίσταται μέσα από πρακτικές όπως το απόκομμα που περιέχει όλα όσα χαρακτηρίζουν την αστική ζωή.
Νάνσυ Καραγιάννη
Κάτοπτρα για μέθεξη
Ο Γ.Σεφέρης γράφοντας το μυθιστόρημα “Οι έξι νύχτες στην Ακρόπολη”, παρομοιάζει τα μάρμαρα της Ακρόπολης με κάτοπτρα για μέθεξη. Αυτές οι έξι νύχτες, μια επίσκεψη κάθε μήνα για έξι διαδοχικούς μήνες κατά τη νύχτα της πανσελήνου στην Ακρόπολη που θεωρείται τόπος ενεργειακός. Η διαστολή και η συστολή του αφηγηματικού χρόνου δημιουργεί την εντύπωση ότι οι μέρες κυλούν αργά και βασανιστικά, μονότονα. Σα να είναι σκόρπιες και ασύνδετες στο στείρο αστικό τοπίο. Αυτές τις νύχτες της πανσελήνου, το μάρμαρο λειτουργούσε ως καθρέφτης. Η μνήμη του καθρέφτη που φέρνει στο μυαλό η γυαλάδα του μαρμάρου από τον αντικατοπτρισμό και καταλήγει να προκαλεί μια μαγνητική διασάλευση του σώματος του θεατή.
Μέσα στο κλίμα αυτό η Ακρόπολη στέκεται ψηλά ως σύμβολο της παλιάς ένδοξης Ελλάδας που διατηρεί ακόμη την αίγλη και τη μεγαλοπρέπειά της, ενώνοντας το παρόν με το παρελθόν, ώστε να απομένει ο μόνος τόπος κάθαρσης του ατόμου και του συνόλου.
ΒάσιαΚαραγιάννη
Καθρέφτης
Ο καθρέφτης ως αντικείμενο, είναι η λεία και γυαλιστερή επιφάνεια, κατασκευασμένη κυρίως από γυαλί και με ειδική επίστρωση στο πίσω μέρος της, που αντανακλά το φως που πέφτει πάνω της, αποδίδοντας την εικόνα των πραγμάτων που καθρεφτίζονται σε αυτή. Είναι ένα είδος κάτοπτρου.
Ο καθρέφτης όμως πολλές φορές χρησιμοποιείται με τη μεταφορική του έννοια και δηλώνει οτιδήποτε φανερώνει μια κατάσταση. Μπορεί να είναι οποιαδήποτε πράξη του ανθρώπου που φανερώνει τις πραγματικές του προθέσεις ή οτιδήποτε δείχνει το πώς έχει πραγματικά μια κατάσταση.
Συμβολικά, τα κάτοπτρα και oι καθρέφτες έχουν χρησιμοποιηθεί πολύ, από τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία ως και τη μουσική με σκοπό να συμβολίσουν την ματαιοδοξία του ανθρώπου. Το σημαντικότερο παράδειγμα είναι ο αρχαίος μύθος του Νάρκισσου. Ο Νάρκισσος ερωτεύεται την αντανάκλαση του εαυτού του στο νερό, με αποτέλεσμα να πεθάνει εκεί. Πιο σύγχρονο παράδειγμα χρήσης του καθρέφτη ως σημαντικό στοιχείο της πλοκής μιας ιστορίας, είναι το παραμύθι της Χιονάτης, όπου η βασίλισσα προσπαθεί να ικανοποιήσει την ματαιοδοξία της, ρωτώντας τον καθρέφτη αν είναι εκείνη η πιο όμορφη. Η έννοια του καθρέφτη έχει χρησιμοποιηθεί πολύ και στη μουσική, όπου οι καλλιτέχνες θεωρούν αυτό το αντικείμενο ως κάτι το οποίο εν τέλει, δείχνει πάντα τον πραγματικό εαυτό του ανθρώπου και την αλήθεια πίσω από τις προθέσεις του.